ALGORİTMASI ÇÖZÜLEN MESLEKLER

Hayatım boyunca matematiğe aşk derecesinde ilgi duydum. Trigonometri, integral, türev, logaritma, geometri, denklemler, seriler, diziler... Uzun zamandır ilgilenemiyorum kendisiyle, ama çalışma masamda her zaman matematik kitabı mevcuttur. Laf olsun diye söylemiyorum bunu. Masam şahittir. Matematik, algoritma, programlama, akıllı nesneler... "Ne alaka?" diyebilirsiniz, ama kısa yanıtlar yazının devamındadır.

Malum olduğu üzere, herkes "Endüstri 4.0", "Akıllı Nesneler" ve "Nesnelerin Interneti" gibi kavramlardan bahsediyor. Kendisini "Fütürist" veya "Hayal Kurucu" olarak tanımlayan çok sayıda kurum ya da insan var. Hayal kurmaya ve geleceği düşünmeye asla karşı değilim. Ki hayal gücü çok geniş bir insanım. Fakat somut adımlar atmak da çok önemli hayatta. Peki, hayal kurmanın ötesinde, "yakın gelecek" geldiğinde, ne yapacağız? Bu soruya yanıt vermeye hazır mıyız?

Geleceği "Terminatör" ya da "I Robot" gibi filmler tarzında kurgulamıyorum. Belki de öyle olacak, ama konumuz o değil. Malum, çeşitli meslekleri icra ediyoruz ve sorulsa, yeteneklerimiz olduğunu iddia ederiz. Peki, birçok mesleğin algoritmik olarak ifade edilebileceğini iddia etsem, çok itiraz gelir mi? Basit bir örnek vereyim. Mesela çay demliyoruz ve satıyoruz. Çayımıza talep çok ve iyi para kazanıyoruz. Peki, bu işimizi basitçe algoritmik olarak ifade edelim mi?
1- Başla
2- Çayı demliğe koy
3- Çaydanlığa su ekle
4- ...
5- ...
6- On dakika bekle
7- Çayı servis et
8- Bitir

İşlem adımlarının hepsini eklemedim, ama yaptığımız iş adım adım kağıda dökülebilir. Peki, "Algoritması çözülen her meslek için, çalışanların tahtı sallanacaktır." desem? Tıp doktoru, avukat, iç denetçi veya banka satış personeli... Akla gelebilecek çoğu meslek... Algoritmik olarak ifade edilmek ne mi demek? Günün birinde akıllı bir cihazın sizi işsiz bırakabilmesi demektir. Bu kadar açık... Kendi mesleğimden örnek vereyim. Anlı şanlı müfettişler, denetçiler, kontrolörler... İcra personeli karşınızda el pençe divan dururken, mesleğinizin akıllı bir cihaz tarafından elinizden alınacağı gerçeğiyle yüzleşmeyle hazır mısınız? "Yok canım, boş fütürist lafları bunlar!" diyebilirsiniz, ama Japonya'da bazı bankalarda gişe personeli kavramının ortadan kalktığını ve akıllı cihazların banka şubelerinde müşterilere hizmet vermeye başladığını söylesem?.. Robot kavramını özellikle kullanmıyorum ve "akıllı cihaz" kavramını kullanıyorum, zira robot kavramı biraz daha uçuk kalıyor. Robot denince, çoğumuzun aklına insansı varlıklar geliyor. Terminator ve I Robot filmleri...

Peki, ne yapmalıyız? Gelecek hadiseleri ciddiye almak ve eylem planı geliştirmek önemli. Madem akıllı cihazlar her yanımızı sardı saracak, öyleyse onlarla dost olmayı öğreneceğiz. Dost olmak için de "birbirini tanımak" önemli bir kavram. Bu sevimli yaratıkları tanıyabilmek adına, kaçınılmaz bir şekilde, bilgisayar dünyasına dalmak zorundayız. Malum, herkes yazılım ya da bilgisayar mühendisi olmak zorunda değil, ama yetenekler çalışmayla kazanılır. Madem bu sevimli yaratıklar kodlarla hayata tutunacak, öyleyse bizler de kod dünyasının müdavimleri olacağız. Kaçış yok. Müdavim olma konusu çok geniş bir zamanda tartışılabilir, ama ilk adım "algoritma"... Matematik seven herkesin algoritmayı seveceğini de düşünüyorum. Altta gösterdiğim kitap başlangıç için oldukça güzel.