İÇ KONTROLLER ÇALIŞANLARLA VARDIR

Bilindiği üzere, "kontrol" yönetimin en önemli fonksiyonlarından biridir ve birçok şirket "İç Kontrol" kavramının önemini kavramıştır. Bu bağlamda; birçok şirket risk yönetimi çalışmalarına ağırlık vermekte ve iş süreçlerine iç kontrolleri eklemektedir. Ek olaraktan, birçok şirket iç denetimin önemini kavramakta ve iç denetçilerin iç kontrol sistemini analiz etmesini, aksayan yönleri tespit etmesini ve düzeltici tavsiyelerde bulunmasını beklemektedir.

Yukardaki hususlarla bağlantılı olaraktan, şirket bünyesinde her birim kendi iç kontrollerini tesis etmeyi amaçlamaktadır. Yani birimlerin iş süreçlerine kontrol mekanizmaları yerleştirilmektedir. Örnek: 100 TL üzeri kasa nakit çıkışlarında muhasebe birim müdürünün onayının olması, depo mal giriş-çıkış belgelerini düzenleme ve depo mal sayımı (mutabakatı) yapma görevlerinin farklı kişilere verilmesi gibi.

İç kontrollerin sıkılığı şirketlere göre farklılık gösterebilmektedir; fakat beklenen amaç aynıdır: Değer katma... Fakat tek başına iç kontrol sistemi tesis etmek yeterli midir? Hayır! İç kontroller insanlarla vardır, bunu unutmamak gerek. Yani iç kontrol sisteminizi çalışanlarınız benimsememişse, makul güvence elde etmeniz mümkün olamayacaktır. Peki, ne yapılmalı? Çalışanlara değerli olduklarını, fikirlerinin önem taşıdığını ve şirketin hissedarları gibi önemli olduklarını hissettirebilmek gerek. Bu konuda önce patronlara ve sonra yöneticilere büyük görev düşmektedir. Patron yöneticilerine değer verecek ve yöneticiler de astlarına... "Aile ortamı" oluşturabilmek için gayret gösterilmesi gerek. Sınırsız iyilikten bahsetmiyorum. Makul şekilde, çalışanların maddi ve manevi huzurlu hissetmelerini sağlama... Şimdi, hissedarlar ve üst yönetim "aile ortamı" sağladı diyelim. Yine de kendini huzursuz hisseden veya iç kontrol sistemini umursamayan veya sürekli şikâyet eden veya hilenin yolunu arayan personel olmayacak mı? Elbette olacaktır. Ve gereken önlemler alınmalıdır. Satırlar uzadı; fakat iç kontrollerin etkinliğini amaçlıyorsanız, çalışanlarınızın huzurunu temin etmek için bir şeyler yapmanız gerekmektedir. Örnek: Ayın en başarılı personelinin çocuğuna tuttuğu takımın formasını alma veya önerisi kabul edilen personele prim verme gibi...  

Yalın üretim felsefesi dikkate alındığında, değer müşterinin gözünde tanımlanır. Çalışanlarımız bizim müşterilerimizdir. Çalışanlarımızın şirketi sevmeleri ve kendi şirketleri gibi benimsemeleri çok önemli. Aksi taktirde, en sıkı tedbirleri alsanız bile, iç kontrol sisteminiz etkili bir şekilde işlemeyecektir.