idea worker - fikir işçisi


STRATEJİK KARAR VERME SÜRECİNDE HANGİ MODELİ KULLANMALIYIZ?

03.05.2019 11:31

Bildiğimiz üzere, stratejik karar verme süreçlerimizde AHP-Analitik Hiyerarşi Modeli rahatlıkla kullanabileceğimiz bir araçtır. Her ne kadar AHP’ye çeşitli eleştiriler getirilse bile, arama motoru sonuçlarına baktığımızda, AHP’nin dünya genelinde farklı firmalar ve kişiler tarafından sıklıkla kullanıldığını teyit edebiliriz. 

Stratejik karar verme problemlerimiz neler olabilir? Bazı örnekleri sıralayalım:

1- Uygun personeli istihdam etme

2- Fabrika yer seçimi

3- Üretim hattında kullanacağımız makinelerin seçimi

4- Ofiste kullanacağımız bilgisayarların seçimi

5- Yeni şubemizi hangi şehirde ve caddede açacağımızın seçimi

Karar verme problemlerinde çok sayıda alternatifi ve kriteri dikkate almak zorundayız. Ülkemiz pratiğinde, “fiyatın” en önemli kriter olarak kabul edildiğini söyleyebiliriz. Örneğin X bankası Y şehrinde şube açmak istemektedir. Şehirde şube açmaya uygun farklı semtler olduğunu düşünelim. Çoğu durumda “kira” en önemli kriter olarak kabul edilir ve kiranın en düşük olduğu yere şube açılır. Halbuki diğer kriterlerin ve alternatiflerin birlikte değerlendirilmesi ve çıkan sonuca göre, şube açma sürecinin sonuçlandırılması gerekmekteydi. Peki, pratikte neler olur? Şubenin hedefleri tutmaz, şube personeline hedefler konusunda sürekli uyarı yapılır, hedeflerini tutturamayan şube personeli işinden edilir ve hatta şube kapatılır.

AHP ile karar verme sürecimizi şekillendirmek istediğimizde, karar verme modelinin oluşturulması en önemli aşama olarak öne çıkmaktadır. Peki, modeli nasıl kuracağız? Model kurarken, hangi kriterleri ve alt kriterleri dikkate almamız gerekmektedir. Elbette model kurma aşamasında, model kurma sürecine katılan kişilerin tecrübeleri ve sezgileri önemlidir. Peki, daha iyi bir yöntem olamaz mı? Daha iyi bir yöntemin mevcut olduğu kanaatindeyim. Kendi tecrübelerimiz ve sezgilerimiz doğrultusunda kurduğumuz modeli daha önce kullanılmış ve başarıya ulaşmış modellerle harmanlamak.

Bir örneğimiz olsun ve bu örnekte “Satış Temsilcisi Seçimi” için modelleme yapalım. Kullanacağımız model aşağıda. 

Kendi tecrübelerimizi ve sezgilerimizi bu modele ekledik, ama bu modelin eksik ya da değişim gerektiren yönleri olabilir. Peki, ne yapacağız? Çözüm çok basit: Google’da “AHP ile personel seçimi” başlığını Türkçe ve (mümkünse) İngilizce olarak inceleyeceğiz. İngilizce çok sayıda çalışmaya ulaşabiliriz. Biraz vakit harcayıp, kendi modelimizi ve internette bulduğumuz modelleri karşılaştırmalı inceleyeceğiz. Biraz zaman alıcı olabilir, ama karar verme süreçlerinin neticesinin başarı ya da başarısızlık olduğunu unutmayalım.

Bildiğimiz üzere, stratejik karar verme süreçlerimizde AHP-Analitik Hiyerarşi Modeli rahatlıkla kullanabileceğimiz bir araçtır. Her ne kadar AHP’ye çeşitli eleştiriler getirilse bile, arama motoru sonuçlarına baktığımızda, AHP’nin dünya genelinde farklı firmalar ve kişiler tarafından sıklıkla kullanıldığını teyit edebiliriz.

 

Stratejik karar verme problemlerimiz neler olabilir? Bazı örnekleri sıralayalım:

1- Uygun personeli istihdam etme

2- Fabrika yer seçimi

3- Üretim hattında kullanacağımız makinelerin seçimi

4- Ofiste kullanacağımız bilgisayarların seçimi

5- Yeni şubemizi hangi şehirde ve caddede açacağımızın seçimi

 

Karar verme problemlerinde çok sayıda alternatifi ve kriteri dikkate almak zorundayız. Ülkemiz pratiğinde, “fiyatın” en önemli kriter olarak kabul edildiğini söyleyebiliriz. Örneğin X bankası Y şehrinde şube açmak istemektedir. Şehirde şube açmaya uygun farklı semtler olduğunu düşünelim. Çoğu durumda “kira” en önemli kriter olarak kabul edilir ve kiranın en düşük olduğu yere şube açılır. Halbuki diğer kriterlerin ve alternatiflerin birlikte değerlendirilmesi ve çıkan sonuca göre, şube açma sürecinin sonuçlandırılması gerekmekteydi. Peki, pratikte neler olur? Şubenin hedefleri tutmaz, şube personeline hedefler konusunda sürekli uyarı yapılır, hedeflerini tutturamayan şube personeli işinden edilir ve hatta şube kapatılır.

 

AHP ile karar verme sürecimizi şekillendirmek istediğimizde, karar verme modelinin oluşturulması en önemli aşama olarak öne çıkmaktadır. Peki, modeli nasıl kuracağız? Model kurarken, hangi kriterleri ve alt kriterleri dikkate almamız gerekmektedir. Elbette model kurma aşamasında, model kurma sürecine katılan kişilerin tecrübeleri ve sezgileri önemlidir. Peki, daha iyi bir yöntem olamaz mı? Daha iyi bir yöntemin mevcut olduğu kanaatindeyim. Kendi tecrübelerimiz ve sezgilerimiz doğrultusunda kurduğumuz modeli daha önce kullanılmış ve başarıya ulaşmış modellerle harmanlamak.

 

Bir örneğimiz olsun ve bu örnekte “Satış Temsilcisi Seçimi” için modelleme yapalım. Kullanacağımız model aşağıda. 

 

 

Kendi tecrübelerimizi ve sezgilerimizi bu modele ekledik, ama bu modelin eksik ya da değişim gerektiren yönleri olabilir. Peki, ne yapacağız? Çözüm çok basit: Google’da “AHP ile personel seçimi” başlığını Türkçe ve (mümkünse) İngilizce olarak inceleyeceğiz. İngilizce çok sayıda çalışmaya ulaşabiliriz. Biraz vakit harcayıp, kendi modelimizi ve internette bulduğumuz modelleri karşılaştırmalı inceleyeceğiz. Biraz zaman alıcı olabilir, ama karar verme süreçlerinin neticesinin başarı ya da başarısızlık olduğunu unutmayalım.

 

—————

Geri